Wanneer ben je écht zzp’er? Nieuwe wet verduidelijkt regels

Werk je als zzp’er of huur je een zzp’er in? Dan is het belangrijk om te weten dat er een nieuwe wet aankomt die duidelijker maakt wanneer iemand als zelfstandige werkt en wanneer er eigenlijk sprake is van een dienstverband. Deze wet heet de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (WVBAR).

Waarom is deze wet er?

Er is al langer discussie over wanneer iemand echt zelfstandig is, en wanneer het eigenlijk een ‘verkapt dienstverband’ oftewel: schijnzelfstandigheid. Denk aan platformwerk zoals bij Deliveroo. De Belastingdienst wil hier beter op kunnen controleren. Daarom komt er een nieuw toetsingskader: een soort checklist om de werkrelatie te beoordelen.

Waar kijkt de Belastingdienst naar?

De nieuwe regels komen voort uit een belangrijke uitspraak van de Hoge Raad (het Deliveroo-arrest). Daarin staat dat er voor zelfstandigheid niet alleen gaat om wat je op papier afspreekt, maar vooral om hoe er in de praktijk gewerkt wordt.

De Belastingdienst kijkt straks onder andere naar:

• Heeft de zzp’er vrijheid om werk naar eigen inzicht uit te voeren?
• Gebruikt de zzp’er eigen materialen of werkt hij met spullen van de opdrachtgever?
• Wordt de zzp’er betaald per opdracht of per uur?
• Hoeveel controle heeft de opdrachtgever?

Als deze punten niet duidelijk in de richting van een echte zelfstandige wijzen, komt er nog een extra stap bij kijken.

Nieuw: extern ondernemerschap telt volledig mee

Tot nu toe werd het zogeheten extern ondernemerschap (de zelfstandige activiteiten van een zzp’er buiten een specifieke opdracht om) pas meegenomen als de andere factoren geen duidelijk beeld gaven. Denk hierbij aan:

• Het hebben van meerdere opdrachtgevers
• Zelf reclame maken of klanten werven
• Investeren in je bedrijf
• Zelf btw afdragen en administratie voeren

De Hoge Raad vindt dat deze vorm van ondernemerschap even zwaar moet meetellen als andere factoren. Daarom gaan ze de wet op dit punt aanpassen.

Uurtarief lager dan €32,24? Dat zorgt voor twijfels over jouw zelfstandigheid

De WVBAR bevat ook een rechtsvermoeden: als een zzp’er minder dan €32,24 per uur verdient, wordt aangenomen dat er sprake is van een dienstverband. De opdrachtgever moet dan aantonen dat dit niet zo is. Dit moet juridische misstanden tegengaan, vooral bij kwetsbare zzp’ers met lage tarieven.

Wanneer gaat dit allemaal in?

De aangepaste wet zalwaarschijnlijk nog vóór de zomer naar de Tweede Kamer worden gestuurd. De bedoeling is dat de regels op 1 januari 2026 ingaan. Maar zelfs de minister erkent dat deze planning krap is.