Als je een eigen bedrijf begint, dan moet je over veel verschillende zaken goed nadenken. Eén van deze zaken is de rechtsvorm van jouw eigen bedrijf. Hier hangt immers veel aan vast. Denk hierbij aan dingen als verplichtingen richting de fiscus en hoe één en ander geregeld is met betrekking tot aansprakelijkheid. Het overgrote deel van de mensen die een eigen bedrijf start kiest ervoor om te starten als eenmanszaak. Maar weet jij eigenlijk wel dat je uit veel meer rechtsvormen kunt kiezen? Wellicht is een andere rechtsvorm dan de eenmanszaak wel een betere keuze. In dit artikel laten we 8 rechtsvormen de revue passeren. Niet om het je moeilijk te maken, maar om je te helpen bij het kiezen van de best bij jouw bedrijf passende rechtsvorm.
De éénmanszaak
Het zal je vast niet als een verrassing in de oren klinken dat een éénmanszaak slechts één eigenaar heeft. Dat deze rechtsvorm slechts één eigenaar kent wil overigens niet zeggen dat je geen personeel in dienst mag hebben. Deze gedachte leeft namelijk bij veel mensen, maar is dus niet juist. Kies je ervoor om personeel in dienst te hebben als je een éénmanszaak hebt, dan zal je onder andere loonheffingen moeten betalen. En zo zijn er nog een aantal zaken die jij als eigenaar goed geregeld moet hebben. Het is vrij eenvoudig om een bedrijf met deze rechtsvorm op te starten. Het is slechts een kwestie van een afspraak maken bij de Kamer van Koophandel om je in te laten schrijven in het Handelsregister en je kunt aan de slag. De KvK zorgt ervoor dat jouw (bedrijfs)gegevens aan de Belastingdienst worden doorgegeven, dus ook hier heb je geen omkijken naar. Zijn er dan geen nadelen aan de éénmanszaak verbonden? Natuurlijk wel, waarbij het grootste nadeel de hoofdelijke aansprakelijkheid is. Mocht jouw bedrijf schulden hebben, dan kun jij hier persoonlijk voor aansprakelijk gesteld worden.
De vennootschap onder firma, ook wel vof genoemd
Misschien ben je wel van plan om met een aantal compagnons een bedrijf te starten. Een rechtsvorm die dan vaak wordt gekozen is de vof. Bij een vennootschap onder firma is samenwerking met jouw compagnons uiteraard erg belangrijk. Zo brengt elke compagnon ‘iets’ in het bedrijf in. Je moet hierbij zeker breder denken dan enkel en alleen geld. Dit kunnen namelijk ook machines zijn, mankracht (arbeidsuren) of specifieke kantoorapparatuur. Voordeel van deze rechtsvorm is dat je niet alleen op jezelf bent aangewezen. Je kunt gebruikmaken van de kennis, expertise en hulp van jouw compagnons. De wet stelt geen eisen met betrekking tot de hoogte van het startkapitaal van de onderneming. Grootste nadeel van de vof is dat je, net als bij de éénmanszaak, hoofdelijk aansprakelijk gesteld kunt worden voor schulden van het bedrijf. Het moge duidelijk zijn dat dit ten koste kan gaan van jouw privévermogen. Dit geldt dan uiteraard niet alleen voor jou, maar voor al jouw compagnons. Hebben jullie hier onderling afspraken over gemaakt? Vergeet dan niet deze vast te leggen in een vennootschapscontract.
De commanditaire vennootschap
Een commanditaire vennootschap wordt vaak afgekort als cv. De naamsaanduiding van deze rechtsvorm lijkt te suggereren dat deze veel lijkt op de hierboven beschreven vof. Tot op zekere hoogte is dit ook juist, want er zijn raakvlakken. Bij een cv zijn er, net als bij de vof, verschillende personen die de samenwerking met elkaar zoeken. Het grote verschil hierbij is dat een commanditaire vennoot eigenlijk niet actief betrokken is bij de daadwerkelijke bedrijfsvoering van de onderneming. Een commanditaire vennoot houdt zich als het ware op de achtergrond en wordt ook wel een stille vennoot (veelal een investeerder) genoemd. Deze rechtsvorm is een goede keuze als je met meerdere mensen een bedrijf wil starten, maar hier onvoldoende financiële middelen voor hebt. Als je één van de oprichters bent van de cv, dan ben jij dus wel actief betrokken bij het bedrijf. Dit in tegenstelling tot de stille vennoot die feitelijk alleen investeert in de onderneming. Jij bent in het geval van schulden hoofdelijk aansprakelijk en de stille vennoot is dit niet. Het ergste wat hem kan overkomen is dat hij zijn investering kwijt is. Het oprichten van een commanditaire vennootschap is eenvoudig. Een inschrijving bij de KvK is voldoende, al raden we je wel aan om ook een vennootschapscontract op te stellen.
De Maatschap
De rechtsvorm maatschap is een veel gekozen rechtsvorm van onder andere advocaten, medici en architecten. In de maatschap heb je meerdere partners en onder één gemeenschappelijke naam beoefenen jullie hetzelfde beroep. Ook in deze rechtsvorm brengt elke partner/compagnon iets in. Denk wederom verder dan enkel en alleen geld, want ook in de maatschap kunnen apparatuur en arbeidsuren worden ingebracht. Het gezamenlijk behaalde voordeel wordt verdeeld onder de partners. De partners in een maatschap worden maten genoemd. Wanneer we inzoomen op de aansprakelijkheid van de maten, dan wordt duidelijk dat elke maat voor hetzelfde deel aansprakelijk is. Qua oprichting van een maatschap is het op laten stellen van een officiële akte geen verplichting. Hoewel je er niet vanuit gaat dat er onenigheid ontstaat tussen de maten, kan dit in de praktijk uiteraard wel voorkomen. Wanneer je bij de notaris onderlinge heldere afspraken hebt vast laten leggen kan dit veel problemen voorkomen in het geval er toch sprake blijkt te zijn van onenigheid of discussie.
De besloten vennootschap, ook wel de bv genoemd
De vijfde rechtsvorm die we onder de aandacht brengen is de besloten vennootschap. Eén van de voordelen van de bv is dat in het geval van schulden de besloten vennootschap hiervoor aansprakelijk is en niet jij als natuurlijk persoon. Tenminste, dit is het geval in verreweg de meeste gevallen. Voor de eerder behandelde vennootschappen geldt dat je deze altijd met meerdere personen opricht. Ook een bv kun je samen oprichten, maar ook alleen is mogelijk. Je bent vervolgens in dienst van de besloten vennootschap en daarmee handel je niet als natuurlijk persoon, maar uit naam van de onderneming. Voor het oprichten van een bv is een notariële akte verplicht. In deze notariële akte moeten ook de statuten zijn opgenomen. De notaris controleert deze statuten. Een andere verplichting die de bv heeft is het jaarlijks opstellen van de jaarstukken. Deze jaarstukken dien je bij de KvK aan te bieden, wat we ook wel het deponeren van de jaarstukken noemen. Het kapitaal van de bv is verdeeld in aandelen. Deze aandelen zijn overigens niet overdraagbaar.
De naamloze vennootschap, ook wel nv genoemd
De naamloze vennootschap vertoont veel gelijkenissen met de besloten vennootschap. Ook bij de nv is het kapitaal van de onderneming ondergebracht in aandelen. De aandelen van de nv zijn echter wel overdraagbaar. Wanneer we kijken naar de oprichtingseisen, dan zien we hier ook veel overeenkomsten met de bv. In dit geval is het grote verschil dat voor de oprichting van een nv een minimum kapitaal vereist is van €45.000,-. Verder dient de nv net als de bv ook jaarlijks de jaarstukken bij de KvK te deponeren.
De vereniging
De vereniging is een heel specifieke rechtsvorm. Een vereniging oprichten doe je als je met jouw organisatie een bepaald gespecificeerd doel als uitgangspunt hebt. Bekende voorbeelden van een vereniging zijn natuurlijk sportclubs en muziekverenigingen. Dit lijkt te suggereren dat een vereniging een rechtsvorm is voor relatief kleine verenigingen. Dit is een misvatting. Denk maar eens aan de ANWB, wat ook de vereniging als rechtsvorm heeft. Deze organisatie kun je uiteraard geen kleine speler noemen. Het minimum aantal mensen dat je nodig hebt om een vereniging op te kunnen richten is twee. De ledenvergadering van de vereniging bepaalt veel en hier ligt dan ook de feitelijke macht. Zo benoemt de ledenvergadering bijvoorbeeld nieuwe bestuursleden. Het is een vereniging toegestaan om geld te verdienen en hiermee winst te maken. Voorwaarde hiervan is wel dat de gemaakte winst besteedt wordt aan het doel waarvoor de vereniging is opgericht.
De coöperatie
De coöperatie doet je wellicht denken aan een rechtsvorm uit vroeger tijden. Een begrijpelijke gedachte, maar ook anno nu is de coöperatie nog wel degelijk een veel gekozen rechtsvorm. Net als de vereniging bestaat ook de coöperatie uit leden. De coöperatie gaat overeenkomsten aan voor haar leden en met haar leden. Coöperaties zijn er in twee verschijningsvormen.
De eerst vorm die we kort noemen is de bedrijfscoöperatie. Deze specifieke vorm van de coöperatie behartigt een gemeenschappelijk zakelijk belang van de leden. Hierbij moet je denken aan bijvoorbeeld het opzetten van een media –of reclamecampagne.
De tweede vorm van de coöperatie is de ondernemerscoöperatie. In deze variant bundelen alle zelfstandige leden hun krachten door samen te werken. Het uitgangspunt is hierbij dat je samen sterk staat om op deze manier, gezamenlijk, interessante opdrachten binnen te halen. De ondernemerscoöperatie is zeer geschikt voor zzp-ers en kan binnen deze groep op een warme belangstelling rekenen.
De stichting
De laatste rechtsvorm die we behandelen is de stichting. Misschien associeer je deze rechtsvorm niet direct met een bedrijf. Het maken van winst is immers niet het hoofddoel van de stichting. Een belangrijker doel is het nastreven van een bepaalde visie op bijvoorbeeld maatschappelijk, sociaal of ideëel vlak. Voor het oprichten van een stichting zijn altijd meerdere mensen nodig. Dit kunnen zowel rechtspersonen zijn als natuurlijke personen. De oprichting vindt altijd plaats bij de notaris door middel van een notariële akte waar ook de statuten in zijn opgenomen. Overigens kan een stichting ook middels een testament worden opgemaakt. De statuten vermelden op zijn minst onderstaande punten:
- de naam die de stichting heeft. Let op, het woord ‘stichting’ moet deel uitmaken van de volledige naam.
- welk doel/doelen streeft de stichting na?
- de regeling omtrent het aanstellen van bestuurders
- het ontslag van bestuurders
- vestigingsplaats
- indien de stichting wordt opgeheven, waar gaat het vermogen van de stichting dan naartoe?
Net zoals veel andere rechtsvormen zal ook de stichting bij de KvK moeten worden ingeschreven. Het is van tevoren niet te zeggen of je ook btw plichtig bent. Voor het antwoord op deze vraag kun je het beste even schakelen met De Belastingdienst.
Voor vragen of meer informatie : neem gerust contact met ons op.