Als zelfstandig ondernemer moet je ervoor zorgen dat je als het ware je eigen sociale vangnet regelt. Aanspraak maken op werkgeversverzekeringen kun je immers niet. Stel,je wordt ziek of – een stap verder – je raakt arbeidsongeschikt. Dit betekent dat er dan geen inkomen binnenkomt. Wellicht kun je een bepaalde periode het inkomensverlies nog wel opvangen, door bijvoorbeeld je (spaar)buffers aan te spreken. Maar dat houdt een keer op. Een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten – ook wel AOV genoemd – is een optie om serieus te nemen, want deze verzekering vangt inkomensverlies door ziekte/arbeidsongeschiktheid (gedeeltelijk) op.
Ben je zelfstandig ondernemer of dga (directeur-grootaandeelhouder) en ben je afhankelijk van het inkomen dat je in deze hoedanigheid genereert? Dan kun je deze verzekering afsluiten.
Een AOV is niets voor mij, ik ben nooit ziek
Een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten kost je uiteraard geld. Je betaalt periodiek – vaak maandelijks of jaarlijks – premie aan de verzekeraar om het risico op inkomensverlies af te dekken. Een AOV is niet verplicht, hoewel er steeds meer stemmen op gaan om deze wel verplicht te stellen. Een vaak gehoord argument van zzp-ers is dat ze nooit ziek zijn en daarom deze verzekering niet op hen van toepassing is. Geen sterk argument, want natuurlijk kun je wel degelijk ziek worden, zelfs als je dit in het verleden (bijna) nooit was. Maar denk ook eens verder dan ziek worden. Misschien sport je wel en als je een tijdens het sporten een zware blessure oploopt kan dit direct grote gevolgen hebben voor jouw inkomsten en zelfs voor het voortbestaan van jouw bedrijf. Ook op de werkvloer zit een ongeluk in een klein hoekje en dat kleine ongelukje, dat kan iedereen overkomen.
Een ander argument om deze verzekering vooral niet af te sluiten, is dat een AOV duur is. Als dit voor jou een argument is, stel jezelf dan wel de vraag op welke andere manier jij inkomensverlies op gaat vangen als je ziek wordt of arbeidsongeschikt raakt. Wellicht is één van de alternatieven die we verderop in dit artikel noemen een optie voor je.
Hoe duur is een AOV eigenlijk?
Hoe duur een arbeidsongeschiktheidsverzekering precies is, dat is lastig aan te geven. Feit is dat je toch wel rekening moet houden met een aanzienlijke premie. Er zijn nogal wat factoren die de hoogte van de premie bepalen. De belangrijkste hebben we voor je op een rij gezet:
- Welk beroep oefen je uit en hoeveel risico loop jij hierbij om fysieke klachten te krijgen? En in hoeverre liggen stressklachten of de kans op een burn-out op de loer in het werk dat je doet?
- Hoe oud ben je? Veel verzekeraars hanteren een leeftijdsgrens, waardoor je op oudere leeftijd bijvoorbeeld geen AOV meer kunt afsluiten. In de gevallen dat dit wel kan, betaal je vaak een hogere premie.
- Welke wachttijd kies je? Met wachttijd wordt de periode bedoeld waarin je nog geen aanspraak op uitkering uit de verzekering maakt, terwijl je wel ziek of arbeidsongeschikt bent.
- Welke dekking kies je? Je betaalt meer premie naarmate de dekking van de AOV uitgebreider is.
Natuurlijk lees je altijd voordat je een AOV aangaat de polisvoorwaarden. Zo weet je precies wat wel en wat niet gedekt is door deze verzekering. Bij onduidelijkheden of twijfel doe je er goed aan om je vragen te stellen aan je verzekeringsadviseur.
De Belastingdienst en de arbeidsongeschiktheidsverzekering
De premie die je afdraagt voor de AOV is fiscaal niet aftrekbaar in je onderneming. Logisch, want deze verzekering biedt dekking tegen inkomensverlies van jouw persoonlijke inkomen en is hiermee dus geen zakelijke kostenpost. De premie is wel aftrekbaar in je aangifte IB. Wanneer jouw AOV voorziet in een periodieke uitkering, dan kun je de premie als aftrekpost in je aangifte IB opvoeren als ‘uitgave voor andere inkomensvoorzieningen’.
Wanneer je een periodieke uitkering ontvangt uit de AOV, dan betaal je hier belasting over. De periodieke uitkering voer je in je aangifte op als ‘inkomsten uit vroegere dienstbetrekking’. Heb je ervoor gekozen om de AOV-uitkering in één keer te ontvangen? Dan is de premie niet fiscaal aftrekbaar, maar betaal je hier ook geen belasting over.
Wat zijn de alternatieven voor een AOV?
Verzekeren (vrijwillig) via het UWV
Het UWV bied je de mogelijkheid om een vrijwillige Ziektewet-verzekering en/of AOV via hen af te sluiten. Dit doe je binnen dertien weken nadat je verplichte werknemersverzekering via werk of uitkering is beëindigd. De fiscale aftrekbaarheid van de premies die je betaald is hetzelfde als bij de AOV, zoals hierboven beschreven.
Private vangnetverzekering
Helaas is het voor een kleine groep zzp-ers niet mogelijk om een arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten. Medische redenen zijn de oorzaak van deze uitsluiting. Wanneer je tot deze groep behoort kun je een zogenaamde private vangnetverzekering afsluiten. De belangrijkste voorwaarden waaraan je moet voldoen om voor deze verzekering in aanmerking te komen zijn:
- Je kunt geen regulier AOV afsluiten vanwege medische gronden
- Je bent niet langer dan 15 maanden actief als zzp-er
Wederom is de fiscale aftrekbaarheid van premie van deze verzekering gelijk aan die van de reguliere AOV.
Schenkkringen
Je kunt ervoor kiezen om samen met andere zzp-ers verlies van inkomen bij ziekte en arbeidsongeschiktheid op te vangen. Dit doe je door gezamenlijk een schenkkring te vormen, binnen een vereniging zonder winstoogmerk. Je bouwt als schenkkring samen een buffer op doordat elke individuele ondernemer die deelneemt aan de schenkkring, maandelijks een bedrag inlegt op een bepaalde rekening. Wanneer jij – als deelnemer van de schenkkring – ziek wordt of arbeidsongeschikt raakt, dan krijg je maandelijks een bedrag uitgekeerd vanaf deze rekening. Het bedrag dat je maandelijks vanuit de schenkkring op je rekening gestort krijgt wordt ook wel een schenking genoemd.
De optie om een schenkkring te combineren met een AOV (met wachttijd van twee jaar) is het overdenken waard. De eerste twee jaar dat je ziek of arbeidsongeschikt bent, keert de schenkkring maandelijks aan je uit. Na deze twee jaar nemen uitkeringen uit de AOV het over van de schenkkring. Het voordeel is dat je premie voor de AOV lager is, omdat je een wachttijd hebt van twee jaar.
Schenkkringen, hoe zit dat het de fiscus?
Er zijn een aantal belastingtechnische aangelegenheden waarvan je op de hoogte moet zijn met betrekking tot schenkkringen. De fiscus beschouwt je maandelijkse inleg niet als een zakelijke kostenpost, maar als privévermogen. Je kunt deze bedragen dan ook niet fiscaal aftrekken in je onderneming. Het bedrag dat je gezamenlijk met je mede-zzp’ers spaart, dien je op te geven als
vermogen in box drie van je aangifte IB. In het geval je schenkingen (uitkeringen) ontvangt uit de schenkkring, dan dien je hier schenkbelasting over af te dragen. Hierbij is het goed om te weten dat een schenking bestaat uit de optelsom van kleinere schenkingen van de individuele deelnemers aan de schenkkring. Elke deelnemer mag jou belastingvrij een bedrag schenken van € 2208,- (2020). Laatste fiscale aandachtspunt is dat een schenking die jij doet aan deelnemers van je schenkkring, niet aftrekbaar is in je aangifte IB.
Meer weten?
Ben je zelfstandig ondernemer, overweeg je een arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten en wil je graag dat een vakkundig adviseur met je meedenkt? neem gerust contact met ons op.